Energie; alternatieve bestemmingen; nearshoring productie

Nu de energiecrisis Europa treft, zetten burgers zich schrap voor een strenge winter met strikte controle op het aardgasverbruik. Tegelijkertijd is er een soort ‘energie-toerisme’ aan het ontstaan. Europeanen boeken Turkse hotels om de komende koude maanden door te brengen. Ook ondernemers gaan zich anders oriënteren…

Volgens Ferhan Ademhan, lid van het bestuur van de Anatolian Tourism Operators Association, zijn boekingen voor november met 50% gestegen. Normaal zijn hun faciliteiten in de vakantieregio’s vanaf september voor 50%, in oktober voor 80% en in november volledig gesloten.

“Dit jaar zullen onze faciliteiten op volle capaciteit draaien. We denken dat onze toeristische doelstelling dit jaar de 40 miljoen zal bereiken. Tot nu toe hebben we de 26 miljoen overschreden. Dit betekent $ 35 miljard aan inkomsten” (*1).

De stichting KvK Nederland-Turkije signaleert dat de explosie van de gasprijzen ook sommige Nederlandse ondernemers hebben doen besluiten de zaken anders te regelen. Sommige agri-kassen worden deze winter leeggelaten (*2) . Tomaten en komkommers zullen pas aan het einde van de winter gepland worden. Ook andere energie-intensieve sectoren in grensoverschrijdende EU clusters overwegen productie af te schalen wat aanverwante sectoren zal beïnvloeden.

“Turkije kan alternatieve, lange termijn oplossingen bieden op het gebied van voedsel, energie en klimaatverandering”, aldus Peter Wolters, vicevoorzitter van de stichting KvK. Hij doelt hij op de groeigrenzen van de landbouw (stikstof/wetgeving Natura 2000) en een toekomstige lager waterniveau (*3).

Naast deze energie- en klimaatuitdagingen kan Turkije ook als alternatief dienen voor de (nog altijd) onvoorspelbare Covid restricties in China. De dramatische devaluatie van de Turkse Lira is uiteraard ook niet ongemerkt gebleven.

Specifiek Mersin biedt perspectief voor Nederlandse ondernemers. 40% van de landbouwexport komt uit Mersin. De haven en Free Zone faciliteren buitenlandse markten. De reeds sterke aanwezige logistieke sector zal gezegend zijn met de internationale/regionale luchthaven Çukurova (eind 2022 gereed) met een grote laadcapaciteit. Verse AGF met een hoge toegevoegde waarde (kersen, aardbeien) zullen EU-markten in een kortere tijd bereiken.

De eerste en enige Agri-Food Technopark is in Mersin (Agropark Mersin) gevestigd. Men is al begonnen met de toewijzing van kantoor- en productieruimte aan agrarische voedingsbedrijven met R&D-projecten.

De stichting KvK Nederland-Turkije in Rotterdam en partner Dutch Turkish Trade in Istanboel overleggen regelmatig met duurzame Agri R&D instellingen en potentiële investeerders geïnteresseerd in duurzame innovaties.

*1) Bron: Daily Sabah, 19-9-2022

*2) Bron: Financieel Dagblad, 28-7-2022

*3) Bron: voormalige Nederlandse landbouwminister, interview NPO-2, 29-7-2022